Archiwum dla miesiąca: lipiec 2013

Waloryzacja

Inflacja, czyli zmiana siły nabywczej pieniądza czy zmiana systemu pieniężnego powoduje, że pieniądze tracą swoją wartość, a tym samym wartość tracą zobowiązania pieniężne, np. świadczenia emerytalno-rentowe.

W celu ustalenia wartości ekonomicznej istniejących zobowiązań i świadczeń pieniężnych stosuje się waloryzację. Oznacza ona, że jeżeli zmienia się siła nabywcza pieniądza, wierzyciel otrzymuje adekwatnie wyższą lub niższą ilość pieniędzy.

Trzeba jednak pamiętać, że zasada waloryzacji działa na zasadzie wyjątku, a obowiązującą wg prawa jest zasada nominalizmu. Zasadę waloryzacji najczęściej stosuje się w przypadku podwyższania rent i emerytur, które wraz z upływem czasu tracą swoją realną wartość.

 

Regionalne porozumienia handlowe

Oprócz WTO, OECD czy Unii Europejskiej, na arenie międzynarodowej funkcjonuje wiele regionalnych porozumień gospodarczych:

EFTA (European Free Trade Association) – strefa wolnego handlu między Islandią, Lichtensteinem, Norwegią i Szwajcarią.

NAFTA (North American Free Trade Agreement) – strefa wolnego handlu między USA, Kanadą i Meksykiem.

ASEAN (Association of South East Asian Nations) – organizacja polityczno-gospodarcza Azji Południowo-Wschodniej, w której ramach działa strefa wolnego handlu AFTA (Asian Free Trade Agreement).

CEFTA (Central European Free Trade Agreement) – strefa wolnego handlu, obejmująca Europę Środkową (w tym Polskę).

MERCOSUR (Mercado Comun del Cono Sur, Wspólny Rynek Południa) – organizacja gospodarcza Ameryki Łacińskiej.

APEC (Asia–Pacific Economic Cooperation) – układ gospodarczy krajów Azji i obrzeży Pacyfiku.OPEC (Organization of the Petroleum Exporting Countries) – organizacja zrzeszająca eksporterów ropy naftowej.

 

OECD

OECD (Organization for Economic Co-operation and Developement, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) to międzynarodowa organizacja gospodarcza, powołana do życia w 1960 roku, a działająca od 1961 roku. OECD jest sukcesorką OEEC, która powstała w 1948 w celu realizacji planu Marshalla.

Do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju należą 34 państwa demokratyczne i wysoko rozwinięte (w tym 20 państw założycieli). Od 1966 roku do OECD należy także Polska. Siedzibą organizacji jest Paryż.

OECD wspiera państwa członkowskie w osiągnięciu wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego i poziomu życia obywateli, popiera badania naukowe i rozwój techniczny. Publikuje wysokiej jakości ekspertyzy, statystyki, i opracowania. Jest to głównie instytucja konsultacyjno-opiniotwórcza.

 

 

WTO

WTO (World Trade Organization, Światowa Organizacja Handlu) rozpoczęła swoje działanie w 1995 roku, a powołana została w 1994 roku podczas rundy urugwajskiej GATT. WTO zastąpiła GATT (Układ Ogólny w sprawie Taryf Celnych i Handlu). Siedzibą jest Genewa w Szwajcarii, członkami 153 kraje. Polska była jednym z państw założycielskich.

Zadaniem WTO jest wdrażanie wielostronnych umów handlowych, nadzór nad polityką handlową, zarządzanie mechanizmem rozstrzygania sporów, współpraca z MFW i Bankiem Światowym w celu wprowadzania większej przejrzystości światowej polityki gospodarczej. WTO to także forum służące do negocjacji liberalizacji handlu światowego podczas tzw. rund. Podstawowa filozofia WTO głosi, że wolny rynek i niedyskryminacja sprzyja dobrobytowi wszystkich krajów.

Decyzje w WTO podejmowane są na zasadzie konsensusu, tzn. jeśli żadna ze stron nie wyraża istotnego sprzeciwu wobec danej kwestii. Każde państwo członkowskie ma jeden głos.