Archiwum kategorii: Inflacja

Waloryzacja

Inflacja, czyli zmiana siły nabywczej pieniądza czy zmiana systemu pieniężnego powoduje, że pieniądze tracą swoją wartość, a tym samym wartość tracą zobowiązania pieniężne, np. świadczenia emerytalno-rentowe.

W celu ustalenia wartości ekonomicznej istniejących zobowiązań i świadczeń pieniężnych stosuje się waloryzację. Oznacza ona, że jeżeli zmienia się siła nabywcza pieniądza, wierzyciel otrzymuje adekwatnie wyższą lub niższą ilość pieniędzy.

Trzeba jednak pamiętać, że zasada waloryzacji działa na zasadzie wyjątku, a obowiązującą wg prawa jest zasada nominalizmu. Zasadę waloryzacji najczęściej stosuje się w przypadku podwyższania rent i emerytur, które wraz z upływem czasu tracą swoją realną wartość.

 

Deflacja

Obok często opisywanego i analizowanego zjawiska inflacji, równie ciekawym zjawiskiem w makroekonomii jest deflacja. Jej skutki są równie znaczące i groźne dla gospodarki, jak skutki inflacji.

Deflacja oznacza, wywołany niedoborem pieniądza na rynku i spadkiem popytu, wzrost siły nabywczej pieniądza i długotrwały spadek cen, co oznacza, że za te same pieniądze możemy kupować coraz więcej, a jednak popyt dalej spada. Skutki deflacji mogą być poważne – może ona przyczynić się do zmniejszenia opłacalność produkcji i spadku eksportu, a w rezultacie nawet do recesji gospodarczej.

Najlepszym przykładem ilustrującym proces deflacji jest gospodarka Japonii, gdzie od 1999 roku to zjawisko przysparza wielu problemów. Walczy się z nim np. poprzez obniżanie stóp procentowych.

 

CPI – Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych

CPI to jeden z najważniejszych dla inwestora Forex wskaźników analizy fundamentalnej (makroekonomicznej). CPI, czyli Consumer Price Index opisuje wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych i jest najbardziej adekwatną miarą wskazującą na wzrost inflacji.

Najpierw ustala się, ile i jakie usługi i produkty nabywa uśrednione gospodarstwo domowe. Koszyk konsumpcyjny, według którego mierzy się wzrost cen, zawiera dobra i usługi, takie jak energia, żywność, transport, opieka medyczna, odzież, edukacja, zakwaterowanie.

Indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI oblicza się, odejmując od wartości koszyka z jednego roku wartość takiego samego koszyka z roku poprzedniego (bazowego). W Polsce zajmuje się tym GUS, w Stanach Zjednoczonych Biuro Statystyki Pracy (Bureau of Labor Statistics).

Czym jest recesja gospodarcza?

Często słyszymy ostatnio o postępującym kryzysie w gospodarkach różnych krajów. Zazwyczaj mamy jeszcze do czynienia z recesją, która jest początkowym etapem kryzysu. Recesja to jedna z faz cyklu koniunktury gospodarczej, określająca pogorszenie się stanu gospodarki, przejawiająca się ujemnym wzrostem PKB przez co najmniej dwa kolejne kwartały. Kryzys jest negatywnym rozwinięciem recesji.

Charakterystyczne dla fazy recesji są spadek poziomu wydajności pracy, obniżenie wynagrodzeń, spadek produkcji, zahamowanie wzrostu cen, wzrost bezrobocia. Często recesja związana jest z inflacją lub deflacją.

Jakie są przyczyny recesji? Przede wszystkim jest to zła polityka pieniężna i nieodpowiedni poziom ingerencji państwa w sterowanie gospodarką. Przyczyną recesji bywają także wojny i kataklizmy.

Inflacja

Inflacja słusznie kojarzy się ze wzrostem cen towarów i usług oraz ze spadkiem wartości pieniądza. Wtedy za te same pieniądze możemy kupować coraz mniej. Fachowo mówiąc, inflacja jest to proces wzrostu ogólnego poziomu cen. Roczną stopę inflacji oblicza się porównując wartość koszyka konsumpcyjnego (czyli poziomu cen) z danego miesiąca z wartością z tego samego miesiąca w poprzednim roku.

Przyczynami powstawania inflacji są:

  • nadmierna emisja pieniądza
  • nadmierny wzrost popytu
  • długotrwała nadwyżka eksportu nad importem (dodatni bilans handlowy)
  • wydatki budżetu państwa przewyższające wpływy (zły budżet)
  • wzrost kosztów produkcyjnych (np. surowców, co wiąże się ze zmniejszeniem podaży)
  • import inflacji (wzrost cen artykułów importowanych i tym samym kosztów produkcji)